วัดพระธาตุหริภุญชัย พระธาตุประจำปีระกา จังหวัดลำพูน นับเป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองลำพูนมานาน ซึ่งเป็นที่เคารพศรัทธาของชาวลำพูน ผมเองก็ไปสักการะบ่อยกับครอบครัว บรรยากาศจะมีคนเยอะมากเพราะเป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดลำพูน พุทธศาสนิกชน มักจะแวะเวียนมากราบสักการะขอพรกันอย่างไม่ขาดสาย อีกทั้งยังเป็นพระธาตุประจำปีไก่ ที่คนเกิดในนักษัตรปีระกา ควรมาไหว้ขอพรสักครั้งในชีวิต
พระธาตุหริภุญชัย สร้างใน ปี พ.ศ. 1607 โดย พระเจ้าอาทิตยราชเพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ประกอบด้วย ธาตุกระหม่อม ธาตุกระดูกอก ธาตุกระดูกนิ้วมือ และธาตุย่อยอีกเต็มบาตรหนึ่ง ตามตำนานพระธาตุหริภุญชัยกล่าวว่า ลักษณะขององค์พระธาตุที่สร้างแรกเริ่มเดิมทีเป็นไปตาม พุทธทำนาย คือ เป็นเจดีย์สี่เหลี่ยมทรงปราสาท สูง 12 ศอก(6 เมตร) มีซุ้มทวาร เข้า- ออกทะลุกันได้ทั้งสี่ด้าน มีปราสาทศิลาแลงสี่เหลี่ยมอยู่มุมละองค์
นอกจากพระธาตุหริภุญชัยที่เป็นศูนย์รวมใจของชาวลำพูนแล้ว วัดพระธาตุหริภุญชัยและบริเวณโดยรอบยังมีสิ่งน่าสนใจให้สักการะและเที่ยวชมกันอีกมากมาย และนี่ก็คือสิ่งน่าสนใจเด่นๆในวัดพระธาตุหริภุญชัย ที่ไม่ควรพลาดการสักกาะบูชาและเพ่งพินิจชื่นชมในความงามของงานพุทธศิลป์อันทรงคุณค่ากันเป็นจำนวนมาก เริ่มจาก “พระเจ้าทองทิพย์” ที่ประดิษฐานอยู่อุโบสถพระทองทิพย์ ที่อยู่ทางขวามือ ด้านหน้าก่อนถึงทางเข้าในเขตกำแพงวัด พระเจ้าทองทิพย์ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยสีทองอร่าม มีพุทธลักษณะที่งดงามยิ่ง น่าสักการบูชาเป็นยิ่งนัก แต่เสียดายที่หลายๆคนมักมองข้ามไป
ในวันเพ็ญเดือน 6 จะมีงานนมัสการ และสรงน้ำพระบรมธาตุทุกปี ตามประวัติกล่าวว่า เมื่อ พ.ศ. 1440 พระเจ้าอาทิตยราชกษัตริย์วงศ์รามัญผู้ครองนครลำพูนได้สร้างมณฑปครอบโกศทองคำ บรรจุพระบรมธาตุไว้ภายในและมีการสร้างเสริมกันต่อมาอีกหลายสมัย ต่อมาใน พ.ศ. 1986 พระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ผู้ครองนครเชียงใหม่ได้ปฏิสังขรณ์บูรณะเสริมองค์พระเจดีย์ขึ้นใหม่เป็นแบบลังกา ซึ่งปรากฏอยู่ในปัจจุบันนี้ ทั้งนี้เพราะในสมัยพระเจ้าติโลกราชได้มีการติดต่อสัมพันธ์กับลังกา